พระกำแพงเม็ดมะเคล็ด เนื้อดินเผาสีดำ ทุ่งเศรษฐี กำแพงเพชร
กรุที่พบส่วนใหญ่อยู่ทางฝั่งจังหวัด
พบทางฝั่งทุ่งอยู่บ้าง แต่มีจำนวนน้อย
พุทธลักษณะ
1.เป็นพระพิมพ์ปางมารวิชัยหรือสะดุ้งมาร
ประทับนั่งขัดสมาธิราบบนอาสนะเป็นเส้นขีด ปฏิมากรสร้างขึ้นโดยอาศัยรูปแบบของดอกบัวตูม
ตามความเชื่อของคติพุทธแต่โบราณ มีกรอบพิมพ์ใหญ่มนด้านล่างและเรียวไปทางด้านบน
ด้านหน้านูน หลังอูมคล้ายพระกำแพง ลูกแป้งเดี่ยวลักษณะคล้ายดอกบัวตูม
ถ้ากดให้แบนลงไปจะกลายเป็นพิมพ์พระนางกำแพงกลีบบัว
2.ด้านบนเล็กชะลูด เนื่องจากกรอบพิมพ์ด้านบนเรียวเล็กกว่าด้านข้าง
ทำให้รูปองค์พระด้านบนเล็กไปด้วย จะมีกรอบเส้นเป็นเส้นลวดครอบองค์พระ
พระเกศเป็นลำเรียวยาวไปจรดกับขอบเส้นลวดที่ไปบรรจบกันที่ยอดชั้นบนสุด
ปลายกรอบจะมนไม่แหลม
3.องค์พระตื้นล่ำ
พรพักตร์รูปผลมะตูมเรียบไม่ปรากฏรายละเอียด พระศอแคบ พระอุระใหญ่
พระพาหาทั้งสองทอดลงข้างลำพระองค์ เบื้องขวายกพระกรชิดเอว
พระหัตถ์กุมพระชานุลักษณะเข่านอก เป็นศิลปะสมัยอู่ทองยุคต้น
เบื้องซ้ายหักพระหักพระกัประวางพระกรทอดเฉียงลงไปถึงกลางพระเพลา
ปลายพระชานุทั้งสองเป็นปั้นหนาลักษณะเข่าแคบ พระเพลาขวาวางราบบนพระเพลาซ้ายบนอาสนะเส้นขีด
ยุคสมัย ศิลปะและพิมพ์
พระกำแพงเม็ดมะเคล็ดเป็นพระพิมพ์สกุลกำแพงเพชรศิลปะอู่ทองยุคต้น(อกเล็กเข่าแคบ)
ปลายสมัยสุโขทัยพุทธศตวรรษที่19 อายุถึงปัจจุบันราว 600 กว่าปี
ปฏิมากรออกแบบพิมพ์โดยมีพระนางกำแพงกลีบบัวเป็นต้นแบบ แต่พระนางกำแพงกลีบบัวแบนและกว้างกว่า
ส่วนพระกำแพงเม็ดมะเคล็ดอูมนูน และส่วนล่างแคบกว่า ปลายบนมนกลมเรียวเล็ก
ลักษณะนี้จำลองมาจากกลีบดอกบัวเหมือนกัน
พระกำแพงเม็ดมะเคล็ดส่วนใหญ่เป็นพระที่ขึ้นจากกรุด้านฝั่งจังหวัด
มีพบอยู่หลายกรุหลายวัด เช่น วัดกโลทัย วัดช้างล้อม วัดป่ามืด วัดอาวาสน้อย
วัดอาวาสใหญ่ ฯลฯ ดังนั้นผู้สร้างต้องเป็นพระมหากษัตริย์
เป็นพิธีหลวงสร้างครั้งละจำนวนมากพอสมควร แบ่งบรรจุตามเจดีย์วัดต่างดังกล่าว
เพื่อสืบต่อพระพุทธศาสนาตามคติความเชื่อแต่โบราณ
วัสดุใช้สร้าง สีดำเป็นเนื้อดินผสมว่าน การผสมพืชเข้าเนื้อพระ
ความประสงค์คือต้องการให้คุณสมบัติวิเศษของพืชดำรงไว้
การเผาแค่เป็นถ่านสีดำหรือหม่นปูนเขียว ว่านก็ยังมีคุณภาพอยู่
การเผาจึงใช้ความร้อนต่ำ
ให้เนื้อพระเป็นสีดำ
ส่วนสีแดงเป็นเนื้อดินผสมว่านและแร่ดอกมะขาม
เผาไฟอุณหภูมิสูงจนแร่ดอกมะขามละลายเป็นดวงสีแดงประแต้มทั่วไปบนผิว
เมื่อพระขึ้นจากกรุถูกล้างทำความสะอาด
เมื่อนำไปใช้ส่วนที่นูนสูงถูกสัมผัสจะเรียบผิวเป็นมัน
ขี้กรุเป็นดินสีแดงลูกรังสำหรับกรุฝั่งจังหวัด
และเป็นดินสีเทานวลสำหรับกรุฝั่งทุ่ง เคลือบติดบนผิวตามซอกลึก
พุทธคุณ มหาโชคมหาลาภ เมตตาและแคล้วคลาด
