วันศุกร์ที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2560

พระกำแพงบิด หรือ พระกำแพงลีลาเหิร เนื้อดินเผา กรุเจดีย์กลาง ทุ่งเศรษฐี (นครชุม) กำแพงเพชร

 

พระกำแพงบิด หรือ พระกำแพงลีลาเหิร เนื้อดินเผา กรุเจดีย์กลาง ทุ่งเศรษฐี (นครชุม) กำแพงเพชร

พระกำแพงลีลาในสกุลทุ่งเศรษฐี วางการนิยม “พระกำแพงเม็ดขนุน”เป็นอันดับแรก “พระกำแพงพลูจีบ” เป็นอันดับสอง และ “พระกำแพงบิด” เป็นอันดับสาม จัดรวมกันสามองค์เป็นชุด ซึ่งมีลักษณะเหมือนและใกล้เคียงกัน คือเป็นพระกรุทุ่งเศรษฐี รูปร่างและขนาดใกล้เคียงกัน เนื้อดินเผาละเอียดและแกร่งอยู่ระหว่างพระเม็ดขนุนและพระพลูจีบ จำนวนพระมีปริมาณใกล้เคียงกัน มีจำนวนน้อย และหายากพอกันในสนามพระเครื่อง

พุทธลักษณะ เป็นพระลีลาเช่นเดียวกับพระกำแพงเม็ดขนุน แต่ลักษณะองค์พระไม่อวบอ้วนเหมือนพระเม็ดขนุน มีความโปร่งตาและพลิ้วไหวโอนอ่อนเหมือนพระพลูจีบ การก้าวย่างประดุจจะต้องการความเร็วเร่งโดยการเอี้ยวพระองค์ไปเบื้องขวา อยู่ในอิริยาบถทักษิณาวัตร
1. ดูระดับด้านข้างส่วนขององค์พระ ระดับนูนของพระพักตร์จะต่ำกว่าพระอุระมากลักษณะแอ่นอก ส่วนพระบาทระดับต่ำกว่าพระอุระ และพระเพลามากเช่นกัน
2. การออกแบบให้ระดับส่วนของร่างกายแตกต่างจากพระพิมพ์แบบอื่นๆที่เคยเห็น มีเจตนาที่จะสร้างให้เป็นการลีลาของพระกำแพงบิดเป็นไปในลักษณะวิ่งเต็มเหยียด คนเดินปรกติระดับพระพักตร์กับพระอุระจะเสมอกัน หรือเดินก้มหน้านิดๆ ระดับพระพักตร์อาจจะสูงกว่าเล็กน้อยด้วยซ้ำ ส่วนคนวิ่งมักจะแหงนหน้าและหน้าอกแอ่นไปข้างหน้า เท้าทั้งสองซอยตามหลัง
3. ศิลปิน ปฏิมากรออกแบบสร้าง พระกำแพงบิดให้เกิดชีวิตชีวาแบบนี้ นายช่างต้องมีจินตนาการและฝีมือสูงมากจึงสามารถหาวิธีอ่านอักษรภาพในระดับไม่แพ้พระเม็ดขนุน และพระพลูจีบ
4. พระเศียรรอบองค์พระรูปดอกบัวตูม พระเกศรูปเปลวเพลิงพลิ้วสะบัด พระเศียรเอียงไปทางขวาองค์พระ พระพักตร์รูปไข่เอียงไปทางซ้ายหงายขึ้นเล็กน้อย เป็นกิริยาของนักวิ่งคือ วิ่งหน้าเชิด โบราณว่า “วิ่งหน้าเริด” หมายถึงวิ่งเต็มที่
5. ลำพระองค์ผอมเกร็ง องค์ยาวไม่มีกล้ามหน้าอก แอ่นอกออกไปในลักษณะของคนวิ่งเร็วที่สุดตอนเข้าเส้นชัย ช่วงขาเรียวยาว ช่วงบนไม่มีกล้ามโคนขาแบบพระเม็ดขนุน ช่วงล่างเรียวเล็ก ลักษณะความสูง รูปร่างเพรียว มีความหมายว่า เป็นนักวิ่งได้ดียิ่ง
6. แขนขวาสะบัดพลิ้วห่างจากพระวรกาย แตกต่างจากนักวิ่งธรรมดา ซึ่งจะยกมือกำแค่หน้าอก ส่วนการเหวี่ยงพลิ้วออกไปดูคล้ายเหิรลมมากกว่าวิ่งธรรมดา เรียกว่าเร็วที่สุด จากส่วนสัดที่บิดเอี้ยวองค์ อ่อนไหวราวกับเหิรลมนี้ อ่านได้ชัดว่า เป็นการสิ่งอย่างรวดเร็วพ้องกับความเชื่อที่ว่า “พระลีลาเป็นยอดเยี่ยมในทางก้าวหน้า” และพระกำแพงบิดนี้ยังจำกัดความออกไปอีกว่า “วิ่งเร็วดุจดังเหาะเหิรเดินอากาศ” เทียบกับสมัยปัจจุบันนี้ก็คือการยิงจรวดที่เร็วเหนือเสียงทีเดียว

ยุคสมัย ศิลปะและพิมพ์
พระพิมพ์กำแพงบิด เป็นพระพิมพ์สกุลกำแพงเพชร ศิลปะสุโขทัย ยุคทองหรือยุครุ่งเรืองที่สุด(คลาสสิเคิล สุโขทัยพีเรียด) พุทธศตวรรษที่19 อายุราว 600 กว่าปี โดยพระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไท) พระมหากษัตริย์รัชการที่5 ราชวงศ์พระร่วงแห่งกรุงสุโขทัยเป็นผู้ให้กำเนิดไว้ เมื่อครั้งพระองค์ทรงเสด็จและสถาปนาวัดพระบรมธาตุฯ ณ ลานทุ่งเศรษฐี(ชากังราว) กำแพงเพชร บรรจุกรุต่างๆในลานทุ่งเศรษฐี ไว้สืบต่อพระศาสนา

วัสดุใช้สร้าง  ใช้ดินละเอียดมีแร่ดอกมะขามปนอยู่โดยธรรมชาติ บดกรองกรวดทรายออกไป ผสมว่าน 108 สร้างเป็นพระพิมพ์ดินเผา บรรจุภายในกรุพระเจดีย์ ภายหลังเมื่อค้นพบออกจากกรุ จะมีขี้กรุเป็นผงดินละเอียดสีเทานวล ผสมกับราดำ จับติดแน่นบนผิว
ขนาด ส่วนกว้างสุด 1.4 ซม. สูง 5 ซม. หนา 0.7 ซม.

พุทธคุณ มีคุณวิเศษเป็นยอดในทางก้าวหน้า สัมฤทธิผลต่างๆ อิทธิปาฏิหาริย์ ในด้านแคล้วคลาดจากภยันตราย


พระลีลา องค์อื่นๆ






ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น