วันอาทิตย์ที่ 16 ธันวาคม พ.ศ. 2561

พระลีลากำแพงขาว เนื้อดิน กรุเจดีย์ร้าง ลานทุ่งเศรษฐี (นครชุม) จังหวัดกำแพงเพชร

 

พระกำแพงขาวเนื้อดิน พบครั้งแรกมี 2 กรุ คือกรุวัดพระบรมธาตุ ฝั่งนครชุม กรุวัดไชยพฤกษ์ (ลานดอกไม้) ซึ่งได้พระพิมพ์เนื้อดิน หลายพิมพ์มากมาย และพบอีก ที่กรุวัดพิกุล และกรุวัดร้างอีกหลายวัด ในลานทุ่งเศรษฐี ครั้งสุดท้ายพบที่กรุวัดอาวาสน้อย
พระกำแพงขาวสมัยแรก มีสร้างลงกรุไว้เฉพาะเนื้อชินเงิน และชินเขียวเท่านั้น เนื้อดิน เป็นพระพิมพ์รุ่นหลัง

พุทธลักษณะ
พระกำแพงขาว สร้างเป็นศิลปะสุโขทัยสกุลกำแพงเพชรโดยเฉพาะมีความงดงามกะทัดรัด เนื้อดินผสมว่านมีความงามประทับตาผู้ที่ได้พบเห็น ความสมส่วนในองค์พระปฏิมา ความอ่อนไหวที่พริ้ว ในอากัปกริยาก็ตาม ดูผสมกลมกลืน กับกรอบรูปองค์พระ ลักษณะการลีลานั้น จะเยื้องย่างพระบาท ไปทางขวาทุกองค์ พระหัตถ์ซ้าย ยกเหนือระดับพระอุระ ส่วนพระหัตถ์ขวา จะทิ้งลู่อ่อนไหวไปตาม พระบาทที่ย่างก้าว พระพักตร์นั้น โน้มเอียงไปทางซ้าย เล็กน้อย เพื่อรับน้ำหนัก การย่างก้าวทางด้านขวา ได้อย่างเหมาะสม เป็นอย่างยิ่ง ถ้าเป็นสมัยก่อนนั้น คนรุ่นก่อนจะเรียกลักษณะเช่นนี้ว่า “กำแพงเขย่ง”

ยุคสมัย ศิลปะและผู้สร้าง
พระลีลากำแพงขาว เนื้อชินและเนื้อดิน เป็นยอดพระเครื่องปางลีลาศิลปะสุโขทัย สกุลกำแพงเพชร จากความเก่าแก่ ตามศิลปะ และฝีมือช่างของพระลีลานี้ ประมาณการสร้างอายุไม่น้อยกว่า 600 ปี คือราวต้นสมัยสุโขทัยพุทธศตวรรษที่ 19 พระกำแพงขาวเนื้อดินพบที่กรุเจดีย์ร้างลานทุ่งเศรษฐีมีจำนวนน้อยมาก เมื่อเทียบกับเนื้อชิน จึงหายากและไม่ค่อยพบเห็นในวงการพระเครื่องที่เล่นหาสะสมกันในปัจจุบัน

วัสดุใช้สร้าง
พระกำแพงขาวเนื้อดิน สร้างด้วยดินเหนียวท้องถิ่นมีแร่ดอกมะขามเป็นส่วนผสมอยู่โดยธรรมชาติบดกรองเอาเม็ดกรวดและทรายออกหมด บทละเอียดอีกครั้งกรองเอาเฉพาะผงดินละเอียด ผสมด้วย ผงว่านบดละเอียด นวดเข้ากัน เป็นเนื้อเดียว สร้างเป็นพระพิมพ์ เข้าเตาอบเผาไฟได้พระพิมพ์ดินเผาสีแดง เนื้อละเอียดปราศจากเม็ดกรวดทรายให้เห็น มีแต่รอยจุดแดงเข้มเล็กๆของแร่ดอกมะขาม อยู่ในเนื้อ และลอยขึ้นบนผิว เนื้อดินมีความหนึกนุ่ม เป็นเอกลักษณ์ ของเมืองกำแพงเพชร คือเนื้อดินผสมว่านเมื่อสัมผัสแล้ว จะมีความมันวาว จัดว่าเป็นพระพิมพ์เนื้อละเอียดหรือเนื้อจัดคือเป็นเนื้อดินเผาไฟแต่การเผาไม่ทำลายเนื้อมวลสารจนสิ้นด้านหลังพระพิมพ์มีลายมือประทับกดพิมพ์ ขี้กรุเป็นผงดินที่ละลายน้ำซึมเข้าเกาะผิวพระตามธรรมชาติค่อยเป็นค่อยไป เป็นดินสีเทา และสีเหลืองนวล
ขนาดฐานกว้าง 1.7 ซม. สูง 3.7 ซม. หนาสัน 0.5 ซม.

พุทธคุณ
ยอดเยี่ยมทางโชคลาภ และเชื่อถือได้ด้านแคล้วคลาดจากภยันตรายทั้งปวง

พระลีลากำแพงขาว พิมพ์อื่นๆ