วันอังคารที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2561

พระร่วงเข่ากว้าง พิมพ์เม็ดพระศก ขอบกลม เนื้อดินเผา กรุสวรรคโลก สุโขทัย

 

พระร่วงเข่ากว้าง พิมพ์เม็ดพระศก ขอบกลม เนื้อดินเผา กรุสวรรคโลก สุโขทัย

สวรรคโลกเดิมชื่อ “เมืองเชลียง” มีอายุเกือบสองพันปี ในสมัยสุโขทัยจึงเรียกชื่อใหม่ว่า “ศรีสัชนาลัย” ในสมัยของพระมหาธรรมราชาลิไท ก็เคยเป็นประทับของพระองค์ และได้ทรงทำนุบำรุงด้านศาสนาไว้เป็นอันมาก พระเครื่องเมืองนี้ นิยมสร้างด้วยเนื้อชินเป็นหลัก ควบคู่กับเนื้อดินเผา มีทั้งศิลปะลพบุรี สุโขทัย อู่ทอง และอยุธยาปะปนกัน กรุพระเครื่องเหล่านี้มักจะอยู่บนเนินเขาเป็นส่วนมาก เช่น กรุเขาพนมเพลิง เป็นต้น

พุทธลักษณะ
1.องค์พระปฏิมาประทับนั่งราบลอยองค์ปางมารวิชัย ไม่มีฐานบัลลังก์ประทับ ประดุจลอยอยู่ในอากาศ บนพระเศียร เม็ดพระศกแต่ละเม็ดกลมใหญ่ตอกแบบตุ๊ดตู่ พระเมาลียกขึ้นเป็นลอนมวยเล็ก ยอดพระเกศรูปดอกบัวตูมจีบสั้น บนพระพักตร์ พระนลาฏกว้าง พระปรางตอบ พระหนุยาว พระเนตรเป็นเม็ดงา พระขนงโค้งยาวติดกันรูปนกบิน เชื่อมติดกับสันพระนาสิก พระนาสิกนูนแบน พระโอษฐ์ลางเลือน พระกรรณเป็นเส้นแนบพระปรางยาวจรดพระอังสา พระศอเป็นร่องตื้น
2.พระอุระเป็นกล้ามนูนสูงมาก พระอังสากว้างใหญ่ ครองพระจีวรแนบเนื้อ ห่มดองเปิดพระอังสาขวา เส้นชายขอบพระจีวรจากพระอังสาซ้ายเป็นเส้นนูนสอดผ่านใต้พระถันขวา วกเข้าซอกพระกัจฉะ พระสังฆาฏิเป็นแถบนูนพาดจากพระอังสาซ้าย ชายผ้ายาวลงจรดพระนาภี พระกฤษฎีคอดกิ่ว พระพาหาทั้งสองเป็นลำอ้วนทอดลงข้างลำพระองค์ พระพาหุ(ท่อนแขน) ขวาหักพระกัประยกขึ้น พระหัตถ์วางกุมพระชานุลักษณะเข่นอก หักพระกัประซ้ายโค้งเข้าใน พระหัตถ์วางหงายบนพระเพลา
3.องค์พระประทับนั่งราบ พระเพลากว้างมาก พระชงฆ์และพระบาทขวาวางซ้อนทับบนพระชงฆ์ซ้าย ในลักษณะขัดสมาธิเข้าฌานสมาบัติจนองค์พระลอยขึ้นไปในนภากาศ
4.พระพิมพ์สร้าง เป็นประติมากรรมนูนต่ำ ปราศจากซุ้มและเครื่องประดับตกแต่งอื่นใด เน้นให้เห็นเฉพาะองค์พระปฏิมาโดดเด่น เพียงอย่างเดียว ด้านหลังองค์พระเป็นผนังแบนเรียบ เป็นแอ่งเล็กน้อย

ยุคสมัย ศิลปะและผู้สร้าง
พระพิมพ์นี้สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัยยุคต้นราว พ.ศ.1820 อายุประมาณ 760 ปี เป็นศิลปะสุโขทัยตะกวน โดยช่างศิลปกรรมชาวสุโขทัย ก่อนที่สุโขทัยจะประยุกต์ศิลปะใหม่เป็นศิลปะสุโขทัยบริสุทธิ์ จนได้รับการยอมรับว่าเป็นฝีมือของช่างไทยแท้ ติดอันดับศิลปะงามยอดเยี่ยมของโลกในปัจจุบัน

มวลสารใช้สร้าง
เนื้อดินเผา เป็นเนื้อพระเครื่องชนิดหนึ่งที่มีวิวัฒนาการ วิชาความรู้ถ่ายทอดกันมาแต่โบราณทั้งศิลปะและวิธีการเผาพระพิมพ์ วัสดุที่ใช้ส่วนมากมักจะเป็นผงดินละเอียดเป็นหลักบดกรองร่อนเอาส่วนที่ไม่พึงประสงค์ออกหมด ส่วนผงอื่นๆที่ใส่ภายหลัง มักจะเป็นผงว่านที่มีคุณวิเศษตมตำราโบราณ ให้เกิดความนุ่มเนียน และเม็ดกรวดแร่ขนาดเล็ก เพื่อให้เกิดความแข็งแกร่ง ใส่น้ำยาประสาน นวดเข้ากันเป็นเนื้อเดียว เหนียวข้น คลึงเป็นเส้นยาว ตัดเป็นท่อนเล็ก ใส่ลงในเบ้าแม่พิมพ์กดคลึงให้แน่นเต็มเบ้า ถอดออกตากในร่มให้แห้ง  รวบรวมไว้บรรจุลงในโถดินเผา เข้าเตาอบเผาไฟอุณหภูมิตามภูมิปัญญาการสร้างพระ สำเร็จแล้ว ได้พระพิมพ์ดินเผาสีแดง เนื้อแน่นเนียน แข็งแกร่ง มีเม็ดกรวดแร่โผล่ลอยบนผิว คราบกรุและขี้กรุมีน้อย เพราะมีการระมัดระวังสภาพแวดล้อมในการบรรจุเป็นอย่างดี
ขนาด เส้นผ่าศูนย์กลางพระพิมพ์ 3.5 ซม. หนา 1 ซม.

พุทธคุณ
พระเนื้อหยาบ มีกรวดแร่ผสมอยู่ พระเครื่องแบบนี้มีคุณวิเศษทางอิทธิฤทธิ์เต็มตัว เข่ากว้างแสดงถึงการวางอำนาจมีความสำคัญมากด้านหนึ่ง อำนาจอาจเป็นเงินเป็นทอง และสร้างสรรค์อะไรได้หลายอย่าง การนั่งขึงขังหมายถึงความกงกระพัน เสน่ห์และเมตตามหานิยม

พระร่วงนั่ง พิมพ์อื่นๆ






ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น