พระกำแพงท่ามะปราง
กำเนิดขึ้นจากกรุต่างฝั่งทุ่งเศรษฐีทุกกรุ
และจากกรุต่างๆในตัวจังหวัดกำแพงเพชรหลายกรุด้วยกัน เช่น กรุวัดพระนอน กรุวัดพระสี่อิริยาบถ
กรุวัดอาวาสน้อย เป็นต้น
พระกำแพงท่ามะปรางมีขึ้นจากรุวัดพระบรมธาตุเป็นครั้งแรก
เมื่อพ.ศ.2392 ด้วยพระที่มีฝ้ากรุและไขขาวเกาะกันหนามาก และบางวัดก็เป็นพระผิวดำ
ต่อมา พ.ศ.2503ก็พบที่กรุวัดพระสี่อิริยาบถเป็นพระเนื้อชินผิวปรอทขาวทั้งหมด
ล่าสุดพ.ศ.2512 พบอีกในย่านใกล้ๆวัดสี่อิริยาบถนั่นเอง
พระท่ามะปรางเมืองกำแพงเพชรมีสร้างทั้งชนิดเนื้อดินแก่ว่าน และชินเงิน
ซึ่งจะมีทั้งผิวดำและผิวปรอทขาว ที่นิยมกันมาก เป็นชนิดเนื้อชินกรุวัดพระบรมธาตุ
วัดพระสี่อิริยาบถ วัดช้างล้อม เป็นกรุเก่า และกรุวัดพิกุล
กรุชายทุ่งทุกกรุจะเป็นพิมพ์เดียวกันคล้ายกัน น่าจะเป็นฝีมือช่างคนเดียวกัน
โดยสร้างหลายครั้ง
พระกำแพงท่ามะปราง
เป็นพระพิมพ์ลึกสวยงาม ชัดเจนงดงามกว่าพระท่ามะปรางกรุอื่นๆ
เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับของจังหวัดพิษณุโลกต้นแบบ เพชรบูรณ์ อุตรดิตถ์และสุโขทัย
จะมองเห็นถึงความแตกต่างชัดเจน พุทธคุณก็ไม่ด้อยไปกว่าของพิษณุโลก
พระท่ามะปรางจัดว่าของจังหวัดกำแพงเพชร เนื้อชินเป็นพระพุทธปฏิมากร
โดยฝีมือช่างกำแพงเพชร
รอยเว้าด้านข้างขององค์พระเป็นเส้นย่อจำลองซุ้มของพระพุทธชินราช
พระพิมพ์นี้ก็คือพระพิมพ์ พระพุทธชินราชจำลองนั่นเอง จึงได้รับการยกย่องว่า
มึความงามเป็นเลิศ งามกว่าพระเครื่องปางประทับนั่งทุกพิมพ์ในประเทศไทย
และอยู่ในอันดับ 1 ใน 9 ของพระพิมพ์ยอดขุนพล เนื้อชินเงิน
พุทธลักษณะ
1.องค์พระปฏิมาประทับนั่งราบปางมารวิชัย
พระเศียรกลมโต พระศกเป็นตาสี่เหลี่ยม พระเมาลีเป็นมวยเล็ก
พระเกศรูปดอกบัวตูมค่อนข้างยาว วงพระพักตร์รูปไข่ พระเนตรแบบตาเนื้อเหมือนตาจริง
พระขนงโก่งโค้ง พระนาสิกเป็นสัน ปลายพระนาสิกใหญ่ พระกรรณยาวจรดพระอังสา
พระศอมีเส้นนูนเป็นปล้องสองเส้น พระโอษฐ์ชัดเจนสวยงามเน้นให้เห็นพระหนุ
2.พระอุระอวบได้สัดส่วน
ครองจีวรห่มดองแนบเนื้อ เปิดพระอังสาขวา จีวรเป็นเส้นนูนโค้งตรงใต้พระถันขวา
สังฆาฏิเป็นเส้นคู่พาดยาวลงเหนือพระนาภี
พระกฤษฎีคอด พระพาหาทอดลงอ่อนช้อยข้างลำพระองค์ พระกรขวายกโค้งดังงวงไอยรา
พระหัตถ์กางพระดรรชนี วางกุมพระชานุลักษณะเข่าใน หักพระกัประพระกรซ้ายโค้งเข้าในพระหัตถ์
วางหงายบนพระเพลา ปลายพระดรรชนีชี้โค้งขึ้นเกือบจรดพระกรขวา
3.ประทับนั่งราบ
พระเพลากว้าง พระชงฆ์และพระบาทขวาวางซ้อนบนพระชงฆ์ซ้าย
ข้อพระบาททั้งสองปรากเส้นจีวรนูนชัดเจน ประทับบนบัลลังก์รูปดอกบัวบาน
ชั้นบนเป็นฝักบัวมีเกสรเรียงรายโดยรอบ
ชั้นล่างเป็นกลีบบัวเล็บช้างห้ากลีบใหญ่แซมด้วยกลีบเล็ก
4.องค์พระเป็นพระพุทธปฏิมานูนต่ำ
ประดิษฐานภายในกรอบรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว
มีรอยหยักด้านข้างตามรูปองค์พระจำลองตามแบบพระพุทธชินราช
ด้านหลังพระพิมพ์เป็นแอ่งโค้งท้องกระทะ มีลายผ้าตาละเอียดที่ใช้กดพิมพ์
ความหนาจะบาง ตามมาตรฐานขิงเนื้อชิน
ยุคสมัย ศิลปะและผู้สร้าง
พระกำแพงท่ามะปราง
เป้นพระสกุลกำแพงเพชร อำนวยการสร้างโดย พระมหาธรรมราชาลิไท กษัตริย์กรุงสุโขทัย
เมื่อพระองค์เสด็จมาสถาปนาวัดพระบรมธาตุ ณ ทุ่งเศรษฐี ในปีพ.ศ. 1900
อยู่ในยุคราชอาณาจักรสุโขทัยกำลังรุ่งเรืองและเจริญถึงขีดสุด โดยช่างชาวกำแพงเพชร
บรรจุกรุในพระเจดีย์วัดพระบรมธาตุเป็นครั้งแรก ศิลปะสุโขทัยที่งดงามมากพิมพ์หนึ่ง
ปัจจุบันเป้นของหายาไปแล้ว อายุถึงปัจจุบันราว 60 กว่าปี
มวลสารใช้สร้าง
เนื้อชินรัชตาภร
(ชินเงิน)เป็นโลหะผสมระหว่างตะกั้งกับดีบุเป็นหลัก
หลอมละลายเข้าด้วยกันเป็นเนื้อเดียว หล่อเป็นพระพิมพ์ชินแข็ง
บรรจุกรุในที่สูงพ้นจากการแช่น้ำ
พระที่ออกมาจากรุใหม่ๆจะมีผิวขาวทุกองค์เหมือนอาบปรอทไว้
แต่ความจริงแล้วเป็นผิวของโลหะดีบุกมิใช่ปรอท
ถ้าถูกจับต้องบ่อยๆผิวจะดำจากน้ำมันและเหงื่อในมือ จะทำให้ขาววาวเหมือนเดิมไม่ได้
ด้วยกาลเวลายาวนาน จะเกิดสนิมเมจกภัสสร์ เป็นสนิมขุมตื้น
มีไขขาวสีนวลอยู่ในขุมนั้นประปรายเป็นหย่อมเล็กๆด้านหน้า
รวมมีฝ้าขาวบางๆรวมอยู่ด้วย
ขนาด ฐานกว้าง 2.3 ซม.
สูง 3.6 ซม. หนา 0.1 ซม.
พระกำแพงท่ามะปราง
มีทั้งเนื้อชินและเนื้อดินอย่างมากมาย
ตามกรุต่างทั้งฝั่งทุ่งเศรษฐีและฝั่งศาลากลาง แต่ชนิดเนื้อดินมีจำนวนน้อยกว่าเนื้อชินมาก
พุทธคุณ
มีคุณวิเศษหลายประการดีเยี่ยมด้านแคล้วคลาด
และคงกระพัน เป็นเอกทีเดียว มีประสบการณ์มาแล้ว
ส่วนความอลังการและลักษณะทั่งไปน่าจะทำให้มีฐานะมั่นคงจากโชคลาภ และมีมหานิยมด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น