พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า
พระพิจิตรใบมะขาม ๑
พระพิจิตรใบมะขาม ๒
พระเมืองพิจิตร ที่พบมีทั้งที่ทำด้วยเนื้อชินเงิน และเนื้อดิน สร้างในสมัยสุโขทัย จนถึงสมัยอยุธยาตอนปลาย พระเมืองพิจิตร ทุกพิมพ์และทุกกรุ มีชื่อเสียงทางด้านแคล้วคลาด และคงกระพันชาตรี ที่โด่งดังที่สุดตลอดกาลและสร้างชื่อลือเลื่องมาตั้งแต่โบราณให้เมืองพิจิตร คือ พระพิจิตร เม็ดข้าวเม่า กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ซึ่งเป็นวัดหลวง สร้างในสมัยสุโขทัยตอนปลาย อยู่ในบริเวณพระราชวังโบราณ หรือที่เรียกกันว่า บริเวณเมืองเก่า ในปัจจุบัน
พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า พระพิจิตรใบมะขาม เนื้อชินเงิน ต้นตำรับ พระเล็กจิ๋วแต่แจ๋ว ด้วยพุทธคุณด้านมหาอุด คงกระพันชาตรี แคล้วคลาดปลอดภัย ซึ่งอาจารย์ยุคโบราณได้สร้างไว้โดยเน้นความเล็กจิ๋ว เพื่อสะดวกในการพกพา หรือซ่อนไว้ในตัวอย่างมิดชิด ยามที่ต้องออกรบในศึกสงคราม ด้วยขนาดองค์พระสูงประมาณ ๑.๕ ซม.กว้างประมาณ ๐.๘ ซม.เท่านั้น
คนสมัยก่อนเชื่อกันว่า เนื้อพระพิจิตร มีส่วนผสมของ เหล็กน้ำพี้ ซึ่งเป็นเหล็กน้ำดี มีคุณวิเศษในตัวเอง พุทธลักษณะ พระพิจิตร เม็ดข้าวเม่า พิมพ์แขนหักศอก องค์พระปางสมาธิ ประทับนั่งบนฐานหมอนปีก พิมพ์ทรงเป็นรูปวงรี ด้านหลังเป็นลายผ้า นอกจาก พิมพ์แขนหักศอก แล้วยังมี พิมพ์แขนกลม พิมพ์ฐานขีด พิมพ์สามเหลี่ยมหน้าจั่ว พิมพ์ไม่มีฐาน ทั้งหมดนี้ขุดพบจากกรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ จ.พิจิตร
เอกลักษณ์ของ พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า พระพิจิตรใบมะขาม ทุกพิมพ์ เป็นพระที่สร้างด้วยเนื้อชินเงิน บางองค์แก่เนื้อตะกั่ว และมีขนาดเล็กมากๆ ชายไทยนิยมบูชาประจำกาย บางท่านแอบเหน็บซ่อนไว้อย่างมิดชิด ถ้าตกหล่นหรือหลงลืมมักจะหายได้ง่าย จนได้รับการขนานนามในวงการพระเครื่องว่า เป็นพระชุด “จิ๋วแต่แจ๋ว” ที่มีราคาแพงสุดๆ
ในกรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ของ จ.พิจิตร ต้องยกให้ พระพิจิตร พิมพ์แขนกลม ถือว่าเป็นพิมพ์นิยมที่สุด
ที่มา - นสพ. คมชัดลึก 21 ก.พ. 2556
