พระกริ่งปวเรศสร้างครั้งแรกแต่เทหล่อ 2 คราว ซึ่งพอจะทราบแล้วว่า
พระกริ่งปวเรศที่เป็นรุ่นแรกนั้นได้รับการจัดสร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 มีจำนวนจำกัด ไม่น่าจะเกิน 30 องค์ ซึ่งพิจารณาแล้วจำนวนจำกัด น่าจะเพียงเท่านี้ เหตุผลประการหนึ่งก็คือ ในปัจจุบันมีการพบพระกริ่งปวเรศรุ่นแรกนี้ไม่น่าจะเกิน 10-15 องค์ ซึ่งก็ยังมีประเด็นถกเถียง
ในความใช่หรือไม่ใช่ ตามมามากมาย
ใช่...ก็คือ เป็นพระกริ่งปวเรศหนึ่ง ที่สมเด็จฯกรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ทรงสร้างไว้
ไม่ใช่...ก็คือเป็นพระกริ่งปวเรศของผู้สร้างท่านอื่นจากสำนักอื่นที่ขอ
อนุญาตนำแบบพิมพ์ไปจัดสร้างภายหลัง จากหลักฐานและคำบอก
เล่าที่บันทึกต่อๆกันมา พอประมวลได้ว่า พระกริ่งปวเรศรุ่นแรก หรือพระกริ่งปวเรศ1 น่าจะมีการเทหล่อให้ครบจำนวนที่ต่้องการเป็น 2 คราว กล่าวคือการเทหล่อครั้งแรกนั้นอาจจะไม่ครบจำนวนผู้ที่ได้รับแจก เนื่องจากของพระหล่อโบราณนั้นมีโอกาสเสียหายสูง ยิ่งสร้างด้วยโลหะสัมฤทธิ์หรือนวโลหะสัมฤทธิ์ด้วยแล้ว โอกาสความเสี่ยงจะได้องค์พระสมบูรณ์กับเสียหายนั้นพอๆกัน เรื่องนี้มีตัวอย่างให้เห็นมากมาย ฯลฯ
สำหรับพระกริ่งปวเรศองค์นี้สันนิษฐานว่า ที่ฐานตัดชิด ฐานด้านล่างจึงไม่เหมือนกับองค์อื่น ที่สำคัญบารมีพุทธานุภาพของพระกริ่งปวเรศองค์นี้สามารถสัมผัสได้ จากผู้ที่ได้เคยสัมผัสองค์พระฯ
ที่มา - พระกริ่งปวเรศ วัดบวรนิเวศวิหาร องค์ครู, วิเคราะห์เจาะลึกพระกริ่งปวเรศ ๑ และพระกริ่งปวเรศ ๒,นิตยสาร The Art of Siam Magazine No. 19 2011
